Tỉnh Vĩnh Phúc có gần 341.100 thanh niên, chiếm khoảng 24,1% dân số và khoảng 43,7% lực lượng lao động. Trong những năm qua, bằng tinh thần đổi mới, sáng tạo, xung kích, tình nguyện, sẵn sàng tham gia đảm nhận các việc mới, việc khó, thanh niên trong tỉnh luôn là lực lượng đi đầu, làm chủ công cuộc xây dựng và phát triển đất nước trên mọi lĩnh vực.

Đồng chí Bùi Huy Vĩnh, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy và các đại biểu chụp ảnh ra mắt Ban Chấp hành Hội Liên hiệp thanh niên tỉnh lần thứ VI, nhiệm kỳ 2024 - 2029

Công tác lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện Nghị quyết được quan tâm thường xuyên

Thực hiện Nghị quyết số 25-NQ/TW, ngày 25/7/2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) về "Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa" và 10 năm thực hiện Kết luận số 80-KL/TW, ngày 25/12/2013 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 25-NQ/TW, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Chương trình hành động số 45-CTr/TU, ngày 29/9/2008 về thực hiện Nghị quyết số 25-NQ/TW; 100% huyện, thành ủy và các Đảng ủy trực thuộc, các cơ quan đơn vị và các cấp chính quyền, ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh đã cụ thể hóa Nghị quyết 25-NQ/TW và Chương trình hành động số 45-CTr/TU của Tỉnh ủy bằng các chương trình, kế hoạch; đồng thời, tổ chức quán triệt Nghị quyết đến cấp cơ sở và đông đảo cán bộ, đảng viên, đoàn viên thanh niên trên địa bàn tỉnh. Mặt trận Tổ quốc, tổ chức chính trị - xã hội các cấp tổ chức tuyên truyền, triển khai thực hiện với nhiều hình thức đa dạng, thiết thực, phù hợp với từng nhóm đối tượng. Các cấp bộ đoàn tổ chức học tập, quán triệt cho 100% cán bộ đoàn; trên 90% đoàn viên, thanh niên trong toàn tỉnh.

Để triển khai thực hiện hiệu quả, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành 12 văn bản (01 chương trình hành động, 03 thông tri, 03 nghị quyết, 01 đề án, 01 quyết định, 03 kế hoạch) lãnh đạo, chỉ đạo công tác thanh niên; HĐND tỉnh, UBND tỉnh, Ban chỉ đạo Chương trình phát triển thanh niên tỉnh đã ban hành hơn 60 văn bản để chỉ đạo các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố triển khai thực hiện nghị quyết đưa ra các mục tiêu cụ thể, nhiệm vụ, giải pháp mang tính khả thi, phù hợp với thực tiễn.

Những kết quả nổi bật

Công tác giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa, ý thức công dân, hình thành thế hệ thanh niên giàu lý tưởng, có phẩm chất đạo đức cách mạng, hoài bão, khí phách và năng lực thực tiễn được chú trọng. Các cấp ủy tập trung triển khai Chỉ thị số 42-CT/TW, ngày 24/3/2015 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2015 - 2030; chỉ đạo các cấp bộ Đoàn tổ chức các hoạt động nhân kỷ niệm các ngày lễ lớn, sự kiện chính trị hằng năm. Các cấp bộ đoàn tuyên truyền 4 bài học lý luận chính trị của Đoàn, triển khai cuộc vận động “Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới” để giáo dục chính trị, tư tưởng cho thanh niên. Việc tuyên truyền vận động thanh niên lên đường nhập ngũ được triển khai tốt, hàng năm đảm bảo chỉ tiêu giao, trong đó bình quân có trên 75% thanh niên viết đơn tình nguyện. Việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong đoàn viên, thanh niên được triển khai tích cực với nhiều hình thức, hoạt động cụ thể, như: Cuộc vận động “Tuổi trẻ Vĩnh Phúc học lập và làm theo lời Bác”; các cấp bộ Đoàn đã triển khai, thực hiện các công trình, phần việc thanh niên làm theo lời Bác; tổ chức bình chọn công dân trẻ tiêu biểu hàng năm… Qua đó thu hút đông đảo thanh niên trên địa bàn tỉnh tích cực tham gia. (1)

Công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật; giáo dục chính trị, tư tưởng, nắm bắt và dự báo tình hình tư tưởng của đoàn viên thanh niên được triển khai hiệu quả. Từ năm 2011 đến nay, Bộ CHQS tỉnh và Tỉnh Đoàn phối hợp tổ chức trên 10 lớp Học kỳ quân đội cho hơn 1.000 chiến sỹ là thanh thiếu niên, mang lại hiệu quả giáo dục và ý nghĩa thiết thực, được dư luận xã hội đánh giá cao. Trong giai đoạn 2008 - 2023, chính quyền các cấp đã tổ chức được 1.398 cuộc đối thoại với 120.186 thanh niên tham gia.

Tỉnh đã có nhiều chủ trương về công tác thanh niên, đặc biệt là giáo dục đào tạo nguồn nhân lực trẻ, đào tạo nghề và giải quyết việc làm cho thanh niên. Chất lượng giáo dục đại trà cho thanh niên được đảm bảo. Giáo dục mũi nhọn được chú trọng đã đạt chất lượng cao. Hàng năm, tỷ lệ thanh niên học sinh đỗ vào các trường đại học, cao đẳng rất cao, bình quân luôn đứng trong tốp 10 cả nước. Trong những năm qua, toàn tỉnh đã khen thưởng cho 25.000 học sinh, sinh viên có thành tích cao trong học tập, học sinh đỗ thủ khoa các kỳ thi tuyển sinh đại học, đạt giải cao trong kỳ thi học sinh giỏi (2); các vận động viên đạt thành tích cao trong các kỳ thi Quốc gia và Quốc tế với số tiền hỗ trợ trên 35 tỷ đồng.

Các cấp, các ngành đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách đào tạo nghề cho thanh niên, lồng ghép, thực hiện có hiệu quả công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho thanh niên gắn liền với quy hoạch phát triển nguồn nhân lực và cơ cấu hợp lý theo nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Công tác tư vấn, đào tạo nghề và giải quyết việc làm cho thanh niên đã có những kết quả quan trọng (3). Chương trình cho vay giải quyết việc làm và vay ưu đãi đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, đã góp phần tích cực giải quyết việc làm, giảm tỷ lệ thất nghiệp, tăng thu nhập cho thanh niên, có 35.589 lượt thanh niên vay vốn kinh doanh, với 4.494 tỷ đồng. Đoàn Thanh niên các cấp tiếp tục duy trì, phát triển 285 mô hình tổ hợp tác, hợp tác xã, câu lạc bộ thanh niên phát triển kinh tế; 150 mô hình thanh niên làm kinh tế giỏi, thu hút trên 2.030 đoàn thanh niên. Qua các nguồn vốn vay đã tạo việc làm, tăng thu nhập cho trên 20.000 đoàn viên thanh niên.

Tỉnh ủy, HĐND, UBND ban hành nhiều nghị quyết, đề án, chương trình… nhằm xây dựng cơ chế, chính sách đào tạo bồi dưỡng, tạo môi trường để các tài năng trẻ cống hiến, trưởng thành. Công tác bố trí cán bộ trẻ có tài năng đảm nhận các nhiệm vụ quan trọng, phù hợp được các cấp ủy đảng quan tâm thực hiện. Từ năm 2008 đến hết năm 2022, Vĩnh Phúc đã cử 20 nghiên cứu sinh, 500 cán bộ đi đào tạo thạc sỹ trong và ngoài nước, trên 300 cán bộ đi đào tạo cao cấp lý luận chính trị; đầu tư kinh phí đào tạo cho 119 sinh viên hệ chính quy tại các trường Đại học Y Hà Nội, Đại học Dược Hà Nội; cử 194 công chức, viên chức đi bồi dưỡng, nâng cao trình độ tiếng Anh tại Philippines; đào tạo kỹ năng tin học cho trên 2.260 cán bộ, công chức, viên chức.

Thời gian qua, cấp ủy các cấp và hệ thống chính trị luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, phối hợp xây dựng Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh vững mạnh, thực sự là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, đội dự bị tin cậy của Đảng. Công tác phát triển tổ chức Đoàn và đoàn viên được coi trọng, trong 15 năm đã thành lập mới hơn 80 tổ chức cơ sở đoàn. Công tác phát hiện, lựa chọn đoàn viên ưu tú để bồi dưỡng, tạo nguồn kết nạp đảng viên và đào tạo cán bộ trẻ được các cấp ủy xác định là nhiệm vụ quan trọng, tăng cường công tác lãnh đạo, triển khai thực hiện đạt kết quả tích cực. Công tác kết nạp thanh niên ưu tú vào Đoàn hàng năm tăng bình quân 12%/năm. Từ năm 2008 đến tháng 6 năm 2024, toàn tỉnh đã giới thiệu 28.708 đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp, trong đó đoàn viên ưu tú được kết nạp Đảng là 18.045 đoàn viên, đạt tỷ lệ gần 63%.

Đại diện các cơ sở Đoàn của thành phố Vĩnh Yên trao danh sách đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp tại Lễ tuyên dương thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác năm 2023

Ban Thường vụ Tỉnh đoàn chủ động thực hiện ký kết phối hợp với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội phối hợp triển khai nhiều chương trình hành động về công tác thanh niên, các hoạt động được cụ thể hóa bằng chương trình hành động thiết thực và có hiệu quả, như: “Xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, dô thị văn minh” gán với chương trình thanh niên tình nguyện, xung kích phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ an ninh tổ quốc, đông hành cùng thanh niên lập nghiệp; xây dựng “Nhà nhân ái” cho thanh niên có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn; tổ chức các câu lạc bộ “Nữ thanh niên công nhân khu nhà trọ”; tổ chức chương trình “Giáo dục truyền “Lễ thắp nến tri ân”... Đoàn các cấp triển khai mạnh mẽ các phong trào hành động cách mạng trong toàn Đoàn; thể hiện vai trò đồng hành với thanh thiếu nhi trong học tập, lao động, sáng tạo, khởi nghiệp, lập nghiệp, nâng cao thể chất, đời sống văn hóa tinh thần; phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện của thanh niên góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, an ninh trật tự ở địa phương, đơn vị…

Bài học kinh nghiệm được rút ra

Qua 15 năm thực hiện Nghị quyết 25, 10 năm thực hiện Kết luận 80, Tỉnh ủy đã rút ra một số bài học kinh nghiệm. Đó là:

Một là, trong quá trình lãnh đạo và tổ chức thực hiện nghị quyết, kết luận các cấp ủy đảng phải có nội dung, chương trình hành động cụ thể, quán triệt sâu sắc đến cán bộ, đảng viên về những quan điểm của Đảng, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp tăng cường công tác thanh niên, căn cứ điều kiện thực tế để có chủ trương, nghị quyết, kết luận, giải pháp phù hợp với từng địa phương, cơ sở, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác thanh niên; thường xuyên quan tâm củng cố, xây dựng tổ chức đoàn vững mạnh và đội ngũ cán bộ đoàn ngang tầm với nhiệm vụ; đồng thời thường xuyên chú ý công tác quy hoạch, bồi dưỡng, đào tạo, tin tưởng sử dụng, luân chuyển, bổ nhiệm đội ngũ cán bộ đoàn, cán bộ trẻ vào các vị trí của Đảng, chính quyền. Kịp thời kiểm tra, giám sát, đánh giá tình hình triển khai, phát hiện những diễn biến mới trong thanh niên để điều chỉnh cho phù hợp. Trong thực tế, nơi nào cấp ủy quan tâm lãnh đạo công tác vận động quần chúng trong đó có công tác thanh niên thì nơi đó các phong trào phát triển toàn diện.

Hai là, phải xây dựng được cơ chế, chính, sách bồi dưỡng và phát huy thanh niên, tạo môi trường, thuận lợi để thanh niên rèn luyện và phát triển, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần, tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập và cải thiện đời sống cho thanh niên; định hướng và quản lý tốt để có một xã hội lành mạnh, an toàn cho thanh niên phấn đấu và trưởng thành. Kịp thời động viên, biểu dương các tổ chức, cá nhân có đóng góp tích cực trong công tác thanh niên. Đầu tư thỏa đáng cho việc nâng cấp cơ sở vật chất, kinh phí cho công tác đoàn và phong trào thanh niên; giải quyết tốt chính sách đối với cán bộ làm công tác đoàn, đặc biệt là cấp cơ sở.

Ba là, công tác phối hợp giữa chính quyền, MTTQ, các đoàn thể và toàn xã hội trên cơ sở đoàn thanh niên làm nòng cốt, phải chủ động, linh hoạt, phù hợp với điều kiện thực tế, phối hợp, lồng ghép và thực hiện có hiệu quả các chương trình, đề án phát triển KT-XH tạo môi trường cho thanh niên; các phong trào thi đua yêu nước và các hoạt động xã hội để khơi dậy và bồi dưỡng truyền thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc, tinh thần xung phong tình nguyện, sẵn sàng hi sinh của thanh niên để phát huy vai trò, vị trí của thanh niên thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH và hội nhập quốc tế.

Bốn là, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp thanh niên các cấp phải không ngừng đổi mới nội dung và phương thức hoạt động theo hướng thiết thực, hiệu quả, phù hợp với trình độ, nhu cầu, nguyện vọng của từng đối tượng thanh niên; tạo môi trường hấp dẫn để tập hợp được thanh thiếu niên, phát huy được sức mạnh, lòng nhiệt tình, tinh thần tình nguyện, sẵn sàng xả thân vì đất nước của thanh niên; cổ vũ thanh niên vươn lên lập thân, lập nghiệp, xung kích tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tích cực, chủ động tham mưu, đề xuất với cấp ủy trong công tác quy hoạch, đào tạo, luân chuyển, bổ nhiệm đội ngũ cán bộ đoàn, cán bộ trẻ vào các vị trí của Đảng, chính quyền; thường xuyên chăm lo, đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ cho cán bộ đoàn, đặc biệt lả đội ngũ cán bộ chi đoàn và đoàn cơ sở. Phối hợp chặt chẽ với chính quyền, Mặt trận tổ quốc, các đoàn thể, các tổ chức, doanh nghiệp trong, ngoài tỉnh và toàn xã hội để tranh thủ, huy động tổng hợp các nguồn lực cho công tác thanh niên.

Bảo Nam

(1) Năm 2008, số thanh niên tham gia cuộc vận động 31.181; tỷ lệ tham gia thực hiện có hiệu quả đạt 72,57%; số thanh niên được tuvên dương 243. Năm 2018, số thanh niên tham gia cuộc vận động 39.992; tỷ lệ tham gia thực hiện có hiệu quà đạt 75.3%; số thanh niên được tuyên dương 4.702. Đến nay, số thanh niên tham gia cuộc vận động 413.335; tỷ lệ tham gia thực hiện có hiệu quả đạt 76.7%; số thanh niên dược tuyên dương 7.479.

(2)Tính từ năm 1998 đến nay, tỉnh đã có trên 1.431 giải học sinh cấp quốc gia; trên 30 huy chương cấp khu vực và quốc tế ở các môn như: Toán học, vật lý, sinh học... Trong những năm gần đây, Vĩnh Phúc luôn được đánh giá là một trong những tỉnh, thành có chất lượng giáo dục tốt nhất cả nước: Năm học 2022-2023 tinh có 79/92 học sinh dự thi đạt giải, chiếm xấp xỉ 86%, tăng 18,5% và tăng 17 giải so với kỳ thì học sinh giỏi Quốc gia năm học 2021-2022, đứng thứ 2 cả nước về tỷ lệ học sinh đạt giải, đứng thứ 3 về số lượng và thứ 5 về chất lượng giải; năm học 2023-2024 tại tỉnh có 89/98 học sinh dự kỳ thi chọn Học sinh giỏi quốc gia THPT đạt giải, đạt tỷ lệ 90,82%.

(3) Từ năm 2008 đến tháng 6 năm 2024, đã giải quyết việc làm mới cho 294.121 lượt người lao động là thanh niên: Tạo việc làm mới cho 65.231 lao dộng trong lĩnh vực nông-lâm-ngư nghiệp; 136.562 lao động trong lĩnh vực công nghiệp - xây dựng; 68.112 lao động trong lĩnh vực dịch vụ - thương mại; 20.254 lao động đi làm việc, lao động ở nước ngoài theo hợp dồng; Giai đoạn 2008- 2022, tổng số thanh niên được đào tạo nghề là 424.341 người, trong đó: trình độ cao dẳng 19.743 người, trung cấp 82.531 người, sơ cấp và đào tạo dưới 3 tháng 322.067 người. Trung bình mỗi năm tuyển mới dược 28.289 người tham gia học nghề. Tỳ lệ học sinh, sinh viên tốt nghiệp có việc làm dúng nghề đào tạo đạt trên 80%, trong đó các nghề trọng điểm đạt trên 90%.