Đề án thí điểm xây dựng mô hình “Làng văn hóa kiểu mẫu” (LVHKM) thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Tỉnh đối với sự nghiệp văn hóa và đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân, đồng thời cụ thể hóa và thực hiện mục tiêu xây dựng khu dân cư văn hóa, khôi phục các giá trị văn hóa truyền thống trong các thôn, làng, tổ dân phố đã được xác định tại Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII; Nghị quyết số 15-NQ/TU, ngày 12/12/2022 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa XVII về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Vĩnh Phúc đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững”; Nghị quyết số 12-NQ/TU, ngày 12/3/2020 về nâng cao thu nhập và phúc lợi của người dân Vĩnh Phúc đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

Quy hoạch khuôn viên làng văn hóa cộng đồng thôn Chiến Thắng, xã Đồng Tĩnh

Thực hiện Đề án của tỉnh, huyện Tam Dương triển khai thực hiện xây dựng 3 mô hình “Làng văn hóa kiểu mẫu” tại thôn Chiến Thắng, làng Phù Liễn, xã Đồng Tĩnh; thôn Chằm, xã Hoàng Đan và thôn Viên Du Hòa, xã Thanh Vân. Mô hình điểm được lựa chọn thuộc 3 xã đã hoàn thành về đích nông thôn mới từ năm 2019 trở về trước; năm 2023 xã Thanh Vân đang phấn đấu xây dựng đạt tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao, thôn dân cư nông thôn mới kiểu mẫu (trong đó có thôn Viên Du Hòa). Cùng với đó, các điểm nhà văn hóa thôn hiện hữu đã đảm bảo tiêu chí: Nhà văn hóa, sân bãi và khu TDTT đạt tối thiểu từ 800m² - 2.000m² trở lên; khu vườn dạo, cây xanh tối thiểu từ 500m² - 2.000m² trở lên. Ngoài diện tích đất đã được hiện hữu sử dụng, thôn có quỹ đất liền kề được quy hoạch phù hợp để triển khai xây dựng các hạng mục phụ trợ khác tạo lợi thế và tiềm năng, thế mạnh phát triển du lịch, văn hóa, làng nghề, môi trường sinh thái và các hoạt động cộng đồng khác…

Huyện đã thành lập Ban Chỉ đạo, Tổ giúp việc thực hiện Đề án thí điểm xây dựng mô hình LVHKM; phân công nhiệm vụ cho các thành viên trong Ban Chỉ đạo; thành lập tổ công tác xin ý kiến Nhân dân tại 3 thôn làm điểm, phạm vi ranh giới, phương án tổng mặt bằng, kiến trúc, mô hình, mẫu nhà văn hóa. Tuyên truyền, phổ biến, quán triệt, tổ chức thực hiện đề án dưới nhiều hình thức như trên hệ thống truyền thanh cơ sở, bảng tin điện tử, cổng thông tin điện tử của huyện, quán triệt trong các cuộc họp từ huyện đến cơ sở... nhằm nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, doanh nghiệp và toàn thể nhân dân trên địa bàn huyện về mục tiêu, mục đích, ý nghĩa của chủ trương xây dựng và triển khai mô hình. Huyện huy động mọi nguồn lực xã hội tham gia triển khai xây dựng hiệu quả mô hình.

UBND huyện đã trình Sở Xây dựng thỏa thuận phương án tổng thể mặt bằng, phương án kiến trúc 3 dự án. Cùng với đó, UBND các xã xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu cũng đã thành lập Ban chỉ đạo, tổ giúp việc và phối hợp với các cơ quan, đơn vị chuyên môn của huyện triển khai các bước để thỏa thuận phạm vi mốc giới địa điểm và phương án tổng mặt bằng, phương án kiến trúc công trình “Làng văn hóa kiểu mẫu”. Xây dựng kế hoạch thực hiện Đề án trên cơ sở tình hình thực tế tại địa phương; tập trung tuyên truyền, huy động sự ủng hộ, tham gia của các tầng lớp nhân dân; công khai quy hoạch mô hình thí điểm theo nguyên tắc dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng.

Khuôn viên hiện có NVH thôn Chiến Thắng, xã Đồng Tĩnh

Ban Thường vụ Huyện ủy đã họp nghe UBND huyện báo cáo tiến độ, kết quả thực hiện Đề án. Sau khi nghe báo cáo và thảo luận, Ban Thường vụ Huyện ủy đề nghị UBND huyện chỉ đạo các phòng, ban chuyên của huyện và các địa phương tập trung nguồn lực để triển khai đầu tư khu thiết chế văn hóa thể thao đảm bảo theo đúng tiến độ: Lập, thẩm định và quyết định phê duyệt chủ trương dự án trong tháng 3 năm 2023; khởi công công trình trước ngày 15/4/2023. Tăng cường chỉ đạo các hoạt động tuyên truyền về xây dựng “Làng văn hóa kiểu mẫu” để cán bộ, đảng viên, nhân dân hiểu, tích cực hưởng ứng tham gia.

Mặc dù mới khởi động thực hiện, nhưng việc thực hiện đề án đã nhận được sự đồng thuận cao của người dân; đây cũng là yếu tố mấu chốt để đạt mục tiêu đề ra, góp phần tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao thu nhập, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa, tinh thần của nhân dân. Huyện đã hoàn tất và đang triển khai thực hiện các bước theo quy định để phục vụ cho quá trình xây dựng “Làng văn hóa kiểu mẫu” tại 3 xã Đồng Tĩnh, Hoàng Đan và Thanh Vân. Để đạt hiệu quả thiết thực hơn nữa, huyện Tam Dương tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt về mục đích, ý nghĩa; mục tiêu, nội dung, tiến độ và chủ trương triển khai xây dựng mô hình “Làng văn hóa kiểu mẫu” dưới nhiều hình thức như: trên hệ thống loa truyền thanh từ huyện đến cơ sở; Cổng thông tin giao tiếp điện tử huyện và thông qua các cuộc họp thôn... Qua đó, nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm, tạo sự đồng thuận  của các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp và toàn thể nhân dân trên địa bàn; huy động mọi nguồn lực xã hội tham gia triển khai xây dựng hiệu quả mô hình “Làng văn hóa kiểu mẫu”.

Xây dựng “Làng văn hóa kiểu mẫu” trên địa bàn huyện Tam Dương nhằm cụ thể hóa và triển khai có hiệu quả Quyết định số 2680/QĐ-UBND, ngày 29/12/2022 của UBND tỉnh về việc phê duyệt Đề án thí điểm xây dựng mô hình “Làng văn hóa kiểu mẫu trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc”. Đồng thời, thực hiện các hoạt động, giải pháp để nâng cao năng lực của bộ máy hệ thống chính trị ở cơ sở trong tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, nhất là trong việc định hướng người dân phát triển kinh tế; tích hợp để tạo ra trung tâm sinh hoạt cộng đồng ở thôn, làng với nhiều công năng về các hoạt động thể dục thể thao, văn hóa, văn nghệ, hội họp, du lịch, phát huy và bảo tồn di sản văn hóa. Ngoài ra, triển khai thực hiện tốt các cơ chế, chính sách, các quy định, quy ước, hương ước nhằm bảo tồn, phát huy các giá trị truyền thống, tạo thêm việc làm tại chỗ, nâng cao thu nhập của người dân ở những nơi làm thí điểm; thực hiện cơ chế, chính sách để xây dựng lại làng nghề, phương hướng đầu ra cho các sản phẩm; hỗ trợ các mô hình phát triển sản xuất, dịch vụ, thương mại tạo ra các sản phẩm tốt, đặc trưng của địa phương để phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao thu nhập cho nhân dân…

Trong thời gian tới, Ban Thường vụ Huyện ủy chỉ đạo UBND huyện tiếp tục rà soát, đánh giá tình hình thực tế tại các địa phương để lựa chọn mô hình sản xuất, đề xuất với tỉnh về cơ chế hỗ trợ đặc thù cho các mô hình sản xuất. Bên cạnh đó, tăng cường, đẩy mạnh công tác tuyên truyền các nội dung liên quan đến Đề án để cán bộ, đảng viên và nhân dân nắm rõ được nội dung, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp của Đề án. Với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị, sự đồng tình nhất trí của nhân dân, Đề án thí điểm xây dựng mô hình Làng văn hóa kiểu mẫu trên địa bàn huyện Tam Dương đang được triển khai tích cực bằng những việc làm cụ thể để các hạng mục của Đề án sớm hoàn thành và mang lại hiệu quả thiết thực trong thực tiễn, góp phần thúc đẩy phát triển du lịch, dịch vụ, làng nghề truyền thống, sản phẩm nông nghiệp, cải thiện thu nhập của người dân; hoàn thiện các thiết chế văn hóa - thể thao, sinh hoạt cộng đồng của các thôn, làng; bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, nâng cao đời sống vật chất, văn hóa tinh thần cho nhân dân theo đúng quan điểm xuyên suốt của tỉnh: Người dân là trung tâm của mọi cơ chế, chính sách và được thụ hưởng thành quả từ sự phát triển./.

Vũ Thị Thu Hòa - Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Tam Dương